De Duitse schrijver Hermann Hesse, die in 1946 de Nobelprijs voor literatuur won, heeft een aantal merkwaardige ijkpunten in zijn leven en schrijversloopbaan gehad. Als jongen uit een zeer piëtistisch milieu was hij voorbestemd om, net als zijn vader, missionaris te worden. Hij zat op het beroemde seminarie in Maulbronn, had daartoe met succes het Zwabische Landesexamen gedaan, maar kon toch zijn draai niet vinden. Als gekwelde puber liep hij hij midden in de winter weg en bleef 24 uur spoorloos, tot ontzetting van zijn ouders en docenten. De enige, die begreep, wat hier aan de hand was, was grootvader Gundert, die fijntjes glimlachend sprak van een “Geniereisle”. Het betekende wel het einde van zijn carrière in Maulbronn, maar het begin van zijn schrijverschap. Het is allemaal na te lezen in zijn autobiografische roman Unterm Rad.lees meer..>> p2,p3, p4
EEN AZIATISCHE VISIE OP HET CHRISTENDOM
Er is nauwelijks een schrijver, die zo veel heeft gelezen als Hermann Hesse (1877 – 1962), Nobelprijswinnaar voor de literatuur in 1946 en die tegelijkertijd zo veel lezers heeft bereikt met zijn boekbesprekingen over de wereldliteratuur uit het eerste tijdvak van de vorige eeuw. Daarvan getuigen ook talrijke essays, beschouwingen en opstellen over zinvolle en onzinnige literaire ontwikkelingen, over het boek als sleutel tot kennis, als verrijking en intensivering van het eigen leven en beleven.leesmeerofin pdf..>>
Zijn boeken, romans, vertellingen .lees meer in pdf..>>
8. Kerstmis:- (December 1917)
Ook vroeger al, nog voordat de grote waarschuwing naar ons
was uitgegaan, riep kerstmis steeds een lichte weerstand op,
voelde ik een wat onaangename smaak op mijn tong, zoals bij
iets, wat weliswaar prettig maar niet helemaal echt is, wat
weliswaar algemeen verrrou.wen en achting genieg maar
waartegen men toch stiekem een beetje wantrouwen koes_
tert, Nu de vierde oorlogskerstmis in aantocht is, is de smaak..lees meer
Alfred Krans
Het Drents Museum herbergt in de Abdijkerk van 1 juni tot 1 september een bijzondere expositie, gewijd aan G.W.Dljsselhof, een kunstenaar, die in de vergetelheid dreigde weg te zinken, maar die de Stichting Schone Kunsten rond 1900 dit onterechte lot niet wordt beschoren. Er is een prachtíge monografie. verschenen van Yvonne Brurtjens, er was een interessante expositie Dwalenàoor nJ Paradijs in het Haagse Gemeentemuseunn, die hu dus in Assen te zien is..lees meer..>> pagina2, p3
5.TONY LARA :- Andorra is zo’n ministaatje net als Monaco, San Marino, het Vaticaan en Luxemburg, waar ik eigenlijk niets mee heb. Het zijn belastingparadijzen en toeristenoorden, die op mijn zenuwen werken en waar ik mij al jaren verre van houd. Toch fascineerden deze dwergstaatjes mij als kind mateloos en ik beloofde mijzelf er ooit naar toe te reizen. lees meer..>
6. PAINTED BODY :-
De fotograaf Robert Edwards maakt regelmatig foto’s voor diverse tijdschriften en heeft ook meegewerkt aan een aantal belangrijke boeken, o.a. Veinte Poemas de Amor (Twintig gedichten van liefde) van Pablo Neruda. Hij woont en werkt afwisselend in Santiago en New York.,lees meer7.DAVID KERKHOF :-
HOE DE KUNST EN HET VERLEDEN SAMENKOMEN IN NORG
Het zal in juni 1960 zijn geweest, ik zat in de eerste klas van de middelbare school, toen ik me met een nogal dikke klasgenoot, we waren bevriend, op een maandagochtend per fiets op weg begaf naar Veendam, voor de jaarlijkse sportuitwisseling met het Winkler Prins Lyceum. Ik weet er niet veel meer van.leesmeer.ln pdf format..>
8. DRIE FRAGMENT OVER DESIGN ;-
Reisnotities
Misschien drukt de geschiedenis van de architectuur oP een dag een ander kind aan de immense smetteloze borst - dat,niet ingezeglijk of zondet respect hoeft te zijn, ..lees meer..>> pagina 2
9. VOM KLANG DER BILDER :- In mijn boekenkast staat al jarenlang een dikke pil van 480 bladzijden over de relatie tussen kunst en muziek in de 20e eeuw.lees meerofln pdf format.>>
10. VAN VERONTRUSTING NAAR VERENIGING :-In een tijdschrift, dat zijn medewerkers rekruteert uit Vlaanderen en o.a. Drenthe, mag je dus een zekere overeenkomst verwachten tussen deze twee areas. In de Noordwest hoek van Vlaanderen wordt gezongen, daar had je Jacques Brel, Ferre Grignard,lees meer>ln pdf format.>>>
11. KIJK EN HUIVER! :- Ergens vorig jaar raakte ik verzeild in een mooie oude Romaanse kerk, waar in het koor een expositie was ingericht van diverse kunstenaars.lees meerof>ln pdf format.>>
12. HET DRENTS SCHILDERSGENOOTSCHAP:50 JAAR BEELDBEPALEND IN DRENTHE:-Nederland is altijd een land geweest van sociëteiten, genootschappen, kamers en verenigingen. Vanaf de middeleeuwen wordt er in openbare dan wel besloten gezelschappen geschilderd,lees meer.>ofln pdf format.>>
Thomas Mann vertelt in zijn idylle “Baas en hond” over zijn lievelingshond Bauschan, een kortharige Duitse patrijshond, “als je “, zoals hij opmerkt, “deze benaming niet al te precies en strikt wilt nemen, maar met een korreltje zout”. Hij schildert zijn dagelijkse wandelingen in de omgeving van zijn woonhuis en in de weilanden langs de Isar en beschrijft onnavolgbaar en onvergetelijk het gedrag van zijn hond, zijn reacties op de indrukken van zijn omgeving en de welbespraakte overeenstemming met zijn baas.leesmeerofln pdf forma.>>
In 1973 was ik op huwelijksreis naar Sardinië. In de stovende zon las ik aan het strand van Alghero in de Verzamelde Gedichten van Hans Warren, een tot dan toe voor mij onbekende dichter, hoewel ik als jonge neerlandicus van zijn bestaan op de hoogte had moeten/kunnen zijn. Maar ik was linguïst en geen letterkundige en dat zou zich wreken. Ik had de bundel gekregen van mijn kersverse echtgenote, die mij haar liefde via de gedichten van Warren wilde betonen. Zij was in Brazilië geboren en kleuterleidster en dat zou zich ook wreken. Ik las gedichten uit de bundel Pastorale van 1946, zoals deze;.leesmeer ofln pdf format.>>
Soms zag ik hem wel eens lopen, als ik op weg was naar de colleges van de zeer gevreesde professor Kylstra, die Gotisch gaf. Het waren de wilde jaren 60 en ik studeerde Nederlands aan de universiteit van Groningen.lees meer.of.ln pdf format.>>
Toen de Italiaans-joodse schrijver Giorgio Bassani in 2000 op 84-jarige leeftijd overleed, liet hij maar een klein oeuvre achter, dat bestaat uit 4 romans, een verhalenbundel, een handvol essays en een paar dichtbundels. Voor de verhalenbundel “Cinque storie ferraresi “kreeg hij in 1956 de Premio Strega – literatuurprijs en in 1962 voor de roman.lees meer of In pdf format>>
Stefano Benni is een van de meest succesvolle Italiaanse commerciële schrijvers, die regelmatig balanceert op de rand van literatuur en lectuur en misschien daardoor goed is voor 2,5 miljoen verkochte boeken in Italië en vertalingen in 20 talen. Moeilijk te omschrijven werken.leesmeer oflees meer..>>
ALFRED KRANS
GIUSEPPE BERTO
Deze Italiaanse schrijver is in Nederland niet erg bekend, er zijn dan ook maar een paar boeken van hem vertaald. Hij werd geboren in Mogliano bij Venetië in 1914 en overleed in 1978. Na zijn middelbare schooltijd ging hij in het leger en was hij betrokken bij een van Mussolini’s Afrikaanse veldtochten. Daarna ging hij aan de universiteit van Padua studeren en promoveerde hij in de letteren. Hij doceerde er korte tijd, maar ruilde het onderwijs al snel in voor het schrijverschap. Leesmeer..>>>
. ITALIAANSE LITERATUUR VI
Antonio Tabucchi (Pisa 1943-Lissabon 2012) was professor in de Portugese letterkunde aan de universiteit van Genua. Hij heeft in Italië het werk van Fernando Pessoa vertaald. Als een meester van besluiteloosheid heeft hij vaak in zijn verhalend proza onderzoekingen zonder resultaat alsuitgangspunt genomen, die verrassend eindigen, zoals in Notturno indiano, een korte roman uit1984 en in de verhalenbundel Piccoli equivoci senza importanza (in het Nederlands vertaald als Kleine onbelangrijke vergissingen). In 1997 schreef hij La testa perduta di Damasceno Monteiro (Het verloren hoofd) over een dode man in een park, die op het politiebureau in een plaatsje boven Lissabon vermoord blijkt te zijn..Leesmeer..>>
. ITALIAANSE LITERATUUR VII
Geboren in Sondrio in Lombardije in 1937, maar bracht zijn jeugd door in de provincie Ferrara. Hij was docent Engels-Amerikaanse literatuur aan de universiteit in Bologna en later aan diverse Engelse en Amerikaanse universiteiten. Tegenwoordig woont hij in Brighton.Le Comiche van 1971, Le Aventure di Guizzardi van 1973, La banda dei sospiri(De bende der zuchten) van 1976 en Lunario del paradiso(Kalender van het paradijs) van 1978 zijn lange, komisch-avontuurlijke verhalen, die zijn geschreven in een slordig dagelijks taalgebruik, dat terug gaat naar de traditie van rondtrekkende zangers. ..Leesmeer..>>
. ITALIAANSE LITERATUUR VIII
AlbertoSavinio is het pseudoniem van Andrea De Chirico, geboren in Athene in 1891 en overleden in Rome in 1952. Hij studeerde piano aan het conservatorium in Athene, daarna zette hij zijn muziekstudies voort in München bij Max Reger. Op zijn 17e componeerde hij zijn eerste opera Carmelita. Van 1910 tot 1914 verbleef hij met zijn broer, de schilder Giorgio De Chirico, in Parijs, waar hij deel uitmaakte van de intellectuele avant-garde. Hier componeerde hij in 1914 zijn Chants de la mi-mort. Half dood was voor Savinio een verhevigde ervaring tussen droom en werkelijkheid. Nadat hij had deelgenomen aan de eerste wereldoorlog, hij werkte o.a. als vertaler aan het Balkanfront, publiceerde hij Hermaphrodito(1918), een experimentele roman in verzen en proza, geschreven in het Italiaans en Frans. Hij was schilder, musicus en auteur van essays over literatuur, kunst en muziek, die in 1984 verschenen in de bundel Narrate, uomini, la vostra storia). ..Leesmeer..>>
LA GUERRE – CE SONT NOS PARENTS
Glaeser was de zoon van een kantonrechter. Hij bezocht het gymnasium in Darmstadt en studeerde filosofie, germanistiek en literatuurwetenschap in Freiburg im Breisgau en München. Vervolgens was hij o.a. medewerker bij de Frankfurter Zeitung en dramaturg aan het Neues Theater in Frankfurt. Van 1928 tot 1930 was hij chef van de literaire afdeling van de Südwestdeutsche Rundfunk. In 1930 behoorde hij tot de ondertekenaars van een oproep van proletarisch-revolutionaire schrijvers om te stemmen op de KPD, de Kommunistische Partei Deutschland. Leesmeer....>>
HOE FOUT IS FOUT?
In 2014 vertaalde ik een roman van de totaal vergeten Duitse schrijver Ernst Glaeser, “Jahrgang 1902” uit 1928. Het werd een internationale bestseller, waarvan Ernest Hemingway ooit gezegd heeft: een verduiveld goed boek! Het eerste deel beschrijft het schoolleven van het jongetje Ernst in het Duitse keizerrijk en de plotselinge oorlogseuforie, het tweede de tijd van de eerste wereldoorlog en de machteloosheid van de achtergebleven burgers. In 2015 volgde de vertaling van “Rumänisches Tagebuch” van de gerenommeerde schrijver Hans Carossa uit 1924, een oorlogsroman met autobiografische elementen over de periode 4 oktober tot 15 december 1916, toen Carossa als bataljonsarts aan de zware wintergevechten in Roemenië deelnam. Het komt aardig overeen met de oorlogsherinneringen van generaal Erich Ludendorff, waar ik nu mee bezig ben. Leesmeer....>>
HUGO VON HOFMANNSTHAL
…ALS IK IN MIJN JACHTHUT DE SCHUIMENDE LAUWE MELK OPDRONK, DIE EEN RUIGE BOER UIT DE UIER VAN EEN MOOIE ZACHTOGIGE KOE IN EEN HOUTEN EMMER SPOOT…
Het vroege werk van Hugo von Hofmannsthal neemt in de wereldliteratuur een bijzondere plaats in. Zijn lyrische eenakters als ‘Der Tod des Tizian’ en ‘Der Tor und der Tod’, zijn verhalen, zijn neoromantische gedichten als ‘Terzinen über Vergänglichkeit’ en ‘Manche Freilich’ zijn van een unieke schoonheid. Toch is Hofmannsthal van alle Oostenrijkse schrijvers in Nederland het minst bekend en het minst vertaald, omdat men hem hier als een elitaire estheet ziet en als een vertegenwoordiger van een voorbije tijd.n. Leesmeer....>>
ROEMEENS OORLOGSDAGBOEK
…De Duitse schrijver Hans Carossa is op een enkel werk na bijna vergeten, maar zijn “Rumänisches Tagebuch” uit 1924 is nog steeds een van de belangrijkste 300 oorlogsromans met autobiografische elementen, die tussen 1918 en 1933 in Duitsland zijn verschenen.
Na het humanistisch gymnasium in Landshut studeerde Carossa medicijnen in München en nam in 1904 de praktijk van zijn vader over in Passau. Tussen 1913 en 1953 schreef hij drie romans, waarin een arts de hoofdfiguur is, “Die Schicksale Doktor Bürgers” in 1913, waarin Hanna Comet is gemodelleerd naar zijn vrouw Valerie Endlicher, “Der Arzt Gion” in 1931 en “Tagebuch eines jungen Arztes” in 1955. . Leesmeer....>>
De poëzie in de jaren 60 werd zeer diepgaand beïnvloed door de ontwikkelingen in de beeldende kunst en de muziek en wel vooral door de experimenten in de Verenigde Staten.>lees meer..>>
Er bestaat een merkwaardige lus tussen de beeldende kunst, klassieke muziek en literatuur (zie mijn artikelen in Schoon Schip nr. 1 en 2 van 2007), maar er is een andere merkwaardige lus in de relatie tussen beeldende kunst, literatuur en popmuziek..lees meer.>>
5. OVER EEN PARKIETJE EN EEN STINKEND JONGETJE,
EEN ONRECHTVAARDIGE EN KWAADAARDIGE GROTESKE
ALFRED KRANS
Een van de belangrijkste filosofen uit de 20e eeuw was de Amerikaan John Rawls, die vooral zijn sporen heeft nagelaten in de politieke filosofie. Het begrip rechtvaardigheid neemt bij hem een centrale plaats in. Rechtvaardigheid is altijd gebaseerd op de ratio, zonder ratio is er nauwelijks rechtvaardigheid mogelijk. Rawls wil in zijn boeken de mensen aan het denken zetten door alternatieven aan te bieden voor holle frasen als “wij doen dat al jaren zo” of “zo gaat dat nu eenmaal”. Zijn lezers moeten los komen van het gebruikelijke patroon en ze naar nieuwe denkbeelden dwingen. Voorwaarde is wel, dat je dan uit moet gaan van redelijke mensen met redelijke ideeën en daar ontbreekt het in de realiteit vaak aan. Rawls ideeën doen in de 21e eeuw dan ook wat utopisch aan, hoewel er met zijn uitgangspunten niks mis is. leesmeer..>>>
6.AANKRUISEN WAT VAN TOEPASSING IS EN DAN VOORAL KOPEN IV
Alfred krans
Wat een rare rubriek is dit eigenlijk, zo’n zwerftocht langs boekhandels, websites, muziekwinkels, andere winkels, restaurants, maar mensen vinden het leuk, dus ga ik er maar mee door. En bovendien, Schoon Schip schijnt het enige tijdschrift te zijn, dat zoiets heeft, werd mij verteld. Ik was in de Amsterdamse Jordaan in een wel heel bijzondere winkel, La Savonnerie, die eigengemaakte zeep verkoopt. Zeep? Dat is toch al lang verdrongen door zeeppompjes en douchegels, omdat een stuk zeep meestal van hand tot hand gaat, dus niet zo erg hygiënisch is en bovendien de huid laat uitdrogen? “Nou,”zegt eigenaar Turid Nilsen, “zeep is weer een trend aan het worden net zoals zelfgebakken brood en filterkoffie en wij maken zepen zonder synthetische kleur-en conserveringsmiddelen en andere chemische toevoegingen Leesmeer...>>>
7. AANKRUISEN WAT VAN TOEPASSING IS EN DAN VOORAL KOPEN V
Bij Donner in Rotterdam zag ik een paar intrigerende boeken liggen, die ik maar meteen heb gekocht om ze op mijn gemak te kunnen lezen. In de trein begon ik al met” Oorlogsenthousiasme, Europa 1900-1918” van de historicus Ewoud Kieft. De aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog was weliswaar de door toeval geslaagde aanslag op aartshertog Frans Ferdinand, maar het enthousiasme voor een oorlog broeide al veel langer, met name in de culturele elite van avant-gardistische kunstenaars en literatoren en in de vrijgevochten milieus van de alternatieve levenswijzen, die vooral aandacht hadden voor de natuur, seksuele vrijheid en sociale rechtvaardigheid ..leesmeer..>>
7. AANKRUISEN WAT VAN TOEPASSING IS EN DAN VOORAL KOPEN VI
Mijn bezoeken aan boekhandels, muziekwinkels, musea, warenhuizen, als ik weer eens onderweg was en aan websites heeft weer veel interessants opgeleverd. Een kleine selectie: ..leesmeer..>>
5.WALTHER RATHENAU OVER DE KEIZER
Walther Rathenau behoort tot een van de vooraanstaande persoonlijkheden uit de geschiedenis van de Duitse democratie in de eerste helft van de 20e eeuw. Hij was omstreden en tegenstrijdig in zijn opvattingen en juist hierdoor is de interesse voor hem steeds blijven bestaan. Rathenau was econoom, zakenman, maatschappijhervormer, technicus, cultuurfilosoof, politicus en humanist. Veel van zijn inzichten over het keizerrijk en de republiek van Weimar tonen nu pas aan hoezeer hij gelijk had. Op 24 juni 1922 werd hij vlak bij zijn huis in Berlijn Grunewald vermoord door leden van de linkse ondergrondse organisatie Consul.lees meer.>>
6. AANKRUISEN WAT VAN TOEPASSING IS EN DAN VOORAL KOPEN
Een tocht van enkele weken langs boekhandels, exposities, antiquariaten, muziekwinkels en surfen op het internet levert bijzondere, prachtige, verrassende resultaten op. In willekeurige volgorde doe ik u kond van mijn ervaringen..lees meer.>>
7. AANKRUISEN WAT VAN TOEPASSING IS EN DAN VOORAL KOPEN II
Wat een leuke rubriek was dat, zeiden een paar mensen. Komt die nu in elk nummer? Nee, onregelmatig, als ik tijd en veel gezien heb wat de moeite waard is, onderweg en op de website. Nu dus..lees meer.>>
8.AANKRUISEN WAT VAN TOEPASSING IS EN DAN VOORAL KOPEN III
Mijn tocht langs boekhandels, musea, exposities, websites, muziekwinkels de afgelopen maanden heeft zoveel bijzonders, interessants, vrolijks, hebberigs, afschuwelijks opgeleverd, dat ik met alle items een heel Schoon Schip zou kunnen vullen. Daarom node een keuze..lees meer..>>
9.WAT DOEN WIJ MET ONZE KINDEREN?
Ik wil het niet hebben over de koster van mijn kerk, die in de jaren zestig een mooie misdienaar de klok liet luiden en in zijn korte broekje greep toen het touw met het jongetje eraan op ooghoogte kwam. Dat soort zaken wordt na 50 jaar in het openbaar gebracht, daar zijn onderzoekscommissies voor en slechteriken beweren, lees meer..>>
10. WIJ BRENGEN ABRAXAS UIT BALANS
Als je je met de Duitse schrijver Hermann Hesse, Nobelprijswinnaar in 1946, bezig houdt, ontkom je niet aan de dieptepsychologie van Carl Gustav Jung. Hesse zelf is na de eerste wereldoorlog in psychoanalyse gegaan bij Jung en later bij zijn leerling Lang, omdat hij steeds meer de weg kwijt raakte en de weerslag van deze sessies vinden we terug in drie romans..lees meer..>>
HET INDEXEREN VAN BOEKEN EN TIJDSCHRIFTEN IS EEN SISYFUSARBEID
Ieder respectabel tijdschrift en elk autobiografisch werk wil geïndexeerd worden, want dan bewaar je ze voor de eeuwigheid. Als mediathecaris van een groot instituut had ik er weliswaar niet dagelijks mee te maken, maar het keerde met de regelmaat van de klok terug. Veel tijdschriften hebben achterin ieder nummer een index of ze komen met een jaarindex, maar veel tijdschriften zijn ook niet ontsloten en dat betekent voor de gebruiker vaak een eindeloos zoekwerk. Veel geraadpleegde tijdschriften moet je dan zelf indexeren, anders blijft het klachten regenen. Na 30 jaar had ik er genoeg van en ben ik vertaler Duits geworden en heb het hele non-fictieve werk van Hermann Hesse in het Nederlands vertaald, want dat was nog nooit gebeurd...lees meer..>>
. Alfred Krans
Jean Paul Sartre maakte in de jaren 50 furore met zijn stelling, dat de mens gedoemd is tot vrijheid en keuzes moet maken. Maar na de culturele en politieke revolutie van mei 1968 in Frankrijk hangt deze vrijheid als een molensteen om onze nek. We worden zo langzamerhand doodmoe van de verplichting om steeds maar ons zelf te zijn. Dat is althans de opvatting van de Franse filosoof Pascal Bruckner, die dat in veel van zijn boeken betoogt (“Gij zult rijk worden” en “Gij zult gelukkig zijn” werden in het Nederlands vertaald; Polanski’s film “Bitter Moon” uit 1993 is de verfilming van Bruckners roman “Lunes de fiel”). Volgens Bruckner zijn de idealen van 1968 omgeslagen in het tegendeel en in de loop der jaren opgeslokt door het kapitalisme, dat de tegencultuur juist dacht te bestrijden. Het vechten voor de vrijheid en de bestrijding van verkalkte structuren heeft uiteindelijk in de moderne cultuur geleid tot grenzeloos consumentisme en vercommercialisering van onze idealen. De kunstenaar is een bobo geworden, de reizende hippie een touroperator en de revolutionair een marktonderzoeker, alle mooie bedoelingen hebben geleid tot onderdrukking door de knellende maatschappelijke conventies. Dat is een wetmatigheid, die we volgens Bruckner steeds weer tegenkomen. Het christendom predikt goddelijke liefde..leesmeer..>>